RESULTATEN

---

Aanwezigheid van plantenetende insecten slechte voorspeller voor opbrengst in gewasdiverse systemen

Meer plantetende insecten én hogere opbrengst, het klinkt te mooi om waar te zijn. Uit onderzoek van Luuk Croijmans van Wageningen University & Research blijkt dat op kolen in gewasdiverse teeltsystemen (waaronder strokenteelt) meer insecten voorkomen en toch de opbrengst hoger is dan in kolen geteeld in monocultuur.

Drie jaar aan onderzoeksdata

Om dit te onderzoeken vergeleek Luuk drie jaar lang vijf verschillende teeltsystemen, waaronder volveldse teelt (monocultuur) en vier strokenteeltsystemen op de proefvelden van de universiteit in Wageningen en Lelystad. Samen met zijn studenten, Nelson en Yufei, telde Luuk tienduizenden insecten op kolen door het seizoen heen. Na de oogst werden dezelfde kolen gewogen om de opbrengst te meten. Zo konden ze per kool de aantallen insecten direct koppelen aan de opbrengst.

De kolen in strokenteelt met zes gewassen bleken zwaarder te zijn dan in strokenteelt met twee gewassen of volveldse teelt. Dat terwijl er op deze kolen ook de grootste aantallen en diversiteit aan plantenetende insecten zaten. We kunnen dus concluderen dat de plantenetende insecten die op de kolen zaten nauwelijks effect hadden op de opbrengst.

Natuurlijke plaagonderdrukking

Hoe kunnen we dit verklaren. Luuk: “Meer plantenetende insecten trekken ook meer natuurlijke vijanden aan. Op dit moment worden insectenaantallen vaak nog gebruikt door telers om te bepalen wanneer ze maatregelen moeten nemen, maar met dit onderzoek laten we zien dat deze methode het vermogen van diverse teeltsystemen onderschat om zelf de plagen te onderdrukken. Nu worden kolen normaliter niet verkocht op basis van gewicht, maar op aantallen. Hierbij is schade aan de kolen dus ook van belang. De vraatschade door insecten bleek echter vergelijkbaar in alle teeltsystemen.”

“We verwachten nog steeds perfect schadevrije en schone groenten en fruit.”

Luuk Croijmans

Luuk is echter ook kritisch op het voedselsysteem: “We verwachten nog steeds perfect schadevrije en schone groenten en fruit. Ik geloof dat supermarkten en consumenten kunnen bijdragen aan minder pesticidegebruik door wat minder kritisch te kijken naar een ongevaarlijk hapje uit een kool of een rupsje dat je er zo afspoelt.”

Een bijkomstig voordeel van meer plantenetende insecten op kolen is dat het de biodiversiteit een handje kan helpen. Luuk: “Plantenetende insecten zijn een voedselbron voor o.a. akkervogels en andere insecten. Door plantenetende insecten meer met rust te laten en de natuur zijn werk te laten doen, kunnen we twee vliegen in een klap slaan. Verhoging van biodiversiteit en een goede opbrengst kunnen zo samenkomen.”

Vervolg

PhD-kandidaten Misty Hu en Andi Dirham Nasruddin zetten het onderzoek voort door te zoeken naar de oorzaak van de gevonden effecten. Ze onderzoeken of plantenetende insecten voornamelijk beïnvloed worden door zogenaamde bottom-up effecten, zoals verhoogde resistentie van de plant, of door top-down effecten, zoals predatie door natuurlijke vijanden. Wordt vervolgd!